Wielki Post i Kanon Pokutny św. Andrzeja z Krety
Zaktualizowano: 10 wrz 2020
Rozpoczęcie Wielkiego Postu poprzedzają cztery niedziele przygotowawcze: w pierwszą z nich, na kanwie rozważania fragmentu ewangelii o Faryzeuszu i Celniku (Łk 18, 10-14), mamy lekcję pokory, którą nam Kościół proponuje jako przygotowanie do okresu pełnego surowości i wyrzeczeń, jakim jest Wielki Post. Niczym są “uczynki sprawiedliwości”, jeśli je nie inspiruje głęboka pokora i prawdziwa miłość drugiego człowieka. By podkreślić ważność tego aspektu w życiu duchowym, Kościół Wschodni pozwala jeść mięso przez cały następny tydzień, nawet w środę i piątek, by nie mieć okazji do faryzejskiego samochwalstwa. Modlitwa Celnika: “Boże, bądź miłościw mnie grzesznemu” towarzyszy w obrządku bizantyjskim każdemu pokłonowi.
Druga niedziela na przykładzie Syna Marnotrawnego (Łk 15, 11-32) uczy nas przemiany życia i powrotu do Ojca; od tej niedzieli ważnym motywem Jutrzni jest psalm (137)136 o płaczu wygnanych Hebrajczyków w niewoli nad rzekami Babilonu z daleka od Ojczyzny.
Trzecia przypomina nam o Strasznym Sądzie (Mt 25, 31-46). Nazywa się ona też Mięsopustną, bo jest ostatnim dniem jedzenia mięsa przed Wielkim Postem. W sobotę przed tą niedzielą mamy jeden z kilku w roku dni zadusznych, bo trzeba pamiętać o tych, co stanęli przed tym sądem.
Czwarta przygotowawcza ukazuje chrześcijański obowiązek przebaczania (Mt 6, 14-21). Nazywa się właśnie Niedzielą Przebaczenia, odprawia się specjalny obrzęd wzajemnego przebaczania win, zanim przyniesiemy Bogu przed ołtarz dar postu. Nazywana jest też Seropustną, bo jest ostatnim dniem jedzenia nawet sera, czyli nabiału. Ta niedziela nazywana jest też często Maślenicą. Ale zwykle cały tydzień poprzedni je się mięso, nawet w środę i piątek. Są to "ostatki" karnawału.
W parafiach obrządku bizantyjskiego Wielki Post rozpoczyna się w poniedziałek przed "rzymską" Środą Popielcową (w tym roku 24 lutego). Tak też i u nas w parafii Św. Nikity rozpoczynamy okres pokuty. Pierwszy tydzień postu obfituje w różne celebracje liturgiczne, jak Wielki Kanon Pokutny św. Andrzeja z Krety. Modlitwa ta przez liczne śpiewy i pełne mistycyzmu gesty uświadamia, że celem życia chrześcijańskiego jest kontemplacja Chrystusa. Aby go osiągnąć należy odrzucić grzech i przejść przez różne stopnie ascezy. Wielki Kanon Pokutny od końca VII wieku czytany jest w całości w czwartek piątego tygodnia Wielkiego Postu. Natomiast podzielony na cztery części kanon jest śpiewany w poniedziałek, wtorek, środę i czwartek pierwszego tygodnia Wielkiego Postu. Na początku i pod koniec okresu pokuty mamy możliwość spojrzenia na siebie w świetle antropologii biblijnej, ponieważ kanon jest oparty wyłącznie o tekst Pisma Świętego. Przechodząc przez opisy upadku człowieka, od raju do czasów Chrystusa, w ostatniej części kanonu jesteśmy wezwani do zjednoczenia się z Bogiem, źródłem życia dla każdego człowieka.
Serdecznie zapraszamy wszystkich, którzy chcieliby przeżyć tę piękną i głęboką modlitwę do naszej cerkwi. Wielki Kanon Pokutny św. Andrzeja z Krety celebrujemy od poniedziałku do czwartku w pierwszym tygodniu Wielkiego Postu oraz w czwartek w piątym tygodniu Wielkiego Postu (tj. 26 marca 2020) o godzinie 17:00.
