Soszestwije Swiataho Ducha na Apostołow

Zesłanie Ducha Świętego na Apostołów (Soszestwije Swiataho Ducha na Apostołow) to ruchome święto należące do 12. Wielkich Świąt (dwunadiesiatych prazdnikow). Ustanowione zostało na pamiątkę zesłania Ducha Świętego na zgromadzonych w Jerozolimie Apostołów w dniu Pięćdziesiątnicy żydowskiej, stąd nazywane jest również Świętem Pięćdziesiątnicy. Święto to uzależnione jest od Wielkanocy i obchodzone jest w ósmą niedzielę po Zmartwychwstaniu Chrystusowym, w tym roku wypada 23 maja.

Zesłanie Ducha Świętego na Apostołów było zapowiedziane już w Starym Testamencie. Pod wieżą Babel Bóg pomieszał języki i ludzie stracili zdolność porozumienia. Opowieść ta pokazuje, jak ambicja, pycha, chęć wywyższenia się - czego symbolem jest budowa wieży sięgającej nieba - prowadzi do podziałów. Pomieszanie języków to symbol niemożności porozumienia, braku wspólnoty, podziału, jaki między ludzi wprowadza grzech. Podczas pierwszej mowy św. Piotra dzieje się coś przeciwnego, oto wszyscy zgromadzeni słyszą go przemawiającego w ich własnym języku. Dar języków jest przywróceniem jedności, jaka została zerwana przez ludzki grzech. W ten sposób Bóg działa i zapowiada, na czym ma polegać działanie Ducha. Duch będzie budował Kościół, który rozrośnie się po całej ziemi. Ten Kościół będzie spojony miłością. Będzie on zupełnie inną budowlą niż wieża Babel.

Duch Święty jest nazwany jest Parakletem, co na język polski jest tłumaczone jako Pocieszyciel. Jednak zgodnie z oryginalnym znaczeniem tego słowa, Paraklet to ten, który umacnia, staje w obronie, wstawia się za nami. To oznacza, że gdy Apostołowie zgromadzeni w Wieczerniku otrzymali dar Ducha, zostali umocnieni. Ta moc przejawiła się natychmiast. Przedtem co prawda trwali na modlitwie, ale nie rozpoczynali żadnej akcji misyjnej, nie wychodzili do ludzi z Dobrą Nowiną o Jezusie.

W kanonicznych ikonach miejsce centralne, pomiędzy Apostołami pozostaje puste. Na starożytnych, bizantyjskich ikonach Zesłania Świętego Ducha na Apostołów, poza nielicznymi wyjątkami, nie ma Bogurodzicy. Jej nieobecność na ikonach Pięćdziesiątnicy może sugerować, że pełnia Ducha, który zstąpił na Nią przy Zwiastowaniu, już do Niej należała. W późniejszych ikonach, pod wpływem sztuki zachodniej przedstawiana jest tam również postać Bogurodzicy.

Ikona Zesłania Duch Świętego zachęca do otwartości, oczekiwania i pokazuje, że różnorodność nie przeciwstawia się jedności i równości.